Doorlevende winterharde gewassen/groentes/kruiden

[JJ&A]

Ik plaats het hier omdat niet de grote massa er bij te betrekken, en alles voor onze neus weg oogsten.

Het beheren en vermeerderen van de wilde groenten vind is ook belangrijk, vooral waar het kan en past in de natuur om het niet te verstoren, en te laten overwoekeren.

Doorlevende winterharde gewassen/groentes/kruiden.
Een draadje waar @martin en meer leden met bushcraft kennis zich kunnen uitleven.
Zelf zal ik ook af en toe wat plaatsen als het in het straatje past van @martin en de anderen.

Voedsel uit de natuur altijd desinfecteren/schoon wassen met zuiveringszout goedkoper bij de bakker te verkrijgen, wij kunnen een pond krijgen voor nog een €uro maar geven er wel één, want het is een extra ongebruikelijke handeling.

 

[JJ&A]

Al dus @martin
Kunnen we niet een apart draadje maken over dit onderwerp met als naam "doorlevende winterharde gewassen/groentes/kruiden"? Dan wil ik daar graag (ondanks tijdgebrek) mijn verzameling en ervaring in posten.

In het verleden heb ik al wat zaken gepost zoals:

https://forum.preppers.nl/topic/13575-vitamineboost-prepsto/
https://www.preppers-shelter.nl/threads/prepsoep-brandnetelsoep.4006/
https://www.preppers-shelter.nl/threads/berkenblad-salade.1302/

 

[JJbushcraft]

bij gebrek aan groene vingers heb ik maar een wederhelft gekozen die het liefst in een kamer plant woont.
zij gereld alle plantjes en moestuintjes

 

[martin]

Nog een paar spelregels m.b.t. dit draadje zijn:

Alleen praktijkervaring en niet een kopie/paste van diverse andere sites.
Ik heb alle links m.b.t. permacultuur reeds in bezit dus die mogen ook vervallen.
Wat hier wel in dit draadje past is de persoonlijke ervaring om doorlevende winterharde gewassen daadwerkelijk te kweken en te consumeren.

Wie heeft er ooit "brave hendrik" gegeten ?
En hoe smaakte dat?
En hoe staat het er bij na 2 jaar (foto's a.u.b.)

Hoe zie jouw Roomse kervel er uit in december?

Dus laten we ons beperken tot de praktijk en niet linken naar bepaalde clickbate site hoe geweldige smaakvol en gezonde een of ander vaag stuk onkruid zou kunnen worden toegepast wat nooit in de praktijk is getoetst.

 

[Henk88]

Ik vind zelf de eetbare planten database van permacultuur Nederland handig om naar geschikte planten te zoeken. https://www.permacultuurnederland.org/planten.php

Ik ben zelf erg enthousiast over doorlevende planten omdat het minder werk is dan eenjarige planten, je minder afhankelijk bent van externe factoren zoals bijvoorbeeld leveranciers voor bijvoorbeeld mest en zaden en bijvoorbeeld weersomstandigheden door het betere wortelstelsel van doorlevende planten. Daarnaast zijn doorlevende planten vaak duurzamer omdat ze de biodiversiteit en bodemkwaliteit bevorderen.

Ik heb daarbij vooral interesse in planten die bijna jaarrond oogst kunnen geven omdat je daarmee onafhankelijk van het seizoen een deel van je voedsel uit je tuin kunt halen. Ik heb zelf vorig jaar ervaring opgedaan met Aardpeer, Suikerwortel en Doorlevende boerenkool. Dit jaar ben ik het aanbod groenten en knolgewassen aan het uitbreiden. Met name Prairie Lelie, Indianen Aardappel en Japanse andoorn leken mij interessant omdat ze relatief makkelijk groeien en een goede voedingswaarde bieden. Op het gebied van groenten lijken Brave Hendrik, Heemst, Venkel en Zuring mij interessante groenten die een groot deel van het jaar opbrengst geven. Plantaardige doorlevende eiwittenbronnen zijn lastig maar de Siberische erwt is een interessante plant. Ik heb conform de regels van @martin deze planten ook daadwerkelijk besteld dus ik zal mijn ervaringen delen.

Ik richt me nu vooral op een goede voedselopbrengst van koolhydraatrijke gewassen en groenten omdat dit het meest voedzaam is en dus serieus geld kan besparen op de boodschappen en ook het meest nuttig is in tijden van voedseltekorten. Ik ben echter ook wel aan het kijken naar planten die bruikbaar zijn voor andere doelen zoals bijvoorbeeld Klimop, Zeepkruid of Salie voor het maken van zeep of tandpasta.

 

[JJ&A]

Het staat mij bij dat je (@martin ) veel kruiden kennis hebt dat kan mooi van pas komen om natuur gerechten op smaak te brengen, want wij zijn minder gezonde gecultiveerde groenten gewend met minder krachtige smaak.
Met goede smakelijke kruiden kan je eigenlijk alles heerlijk maken, en kan bovendien je gezondheid een weerstand opkrikken.

Maar zijn er ook kruiden in de natuur waar eten mee op smaak kan brengen???

 

[martin]

Maar zijn er ook kruiden in de natuur waar eten mee op smaak kan brengen???

Die zijn er zeker en ik zal (zodra ik er tijd voor heb) een opsomming maken van alle zaken die ik ook daadwerkelijk in de tuin heb staan.
Dus ik ga geen opsomming geven van de lijst van permacultuur (hoe nuttig deze lijst ook is) maar alleen maar de zaken die ik zelf heb geteeld/geproefd/verbouwd en laten weten hoe lastig of makkelijk het geweest is om het in leven te houden.
De zaken die niet gelukt zijn zal ik ook wel proberen te benoemen. De zaken die ik nooit zelf heb geprobeerd die ga ik dus niet behandelen want dan hou ik me niet aan mijn eigen spelregels in dit draadje.

 

[marzman]

Wasabi is winterhard heb ik ontdekt, de plant zag er prachtig uit toen er een dikke laag sneeuw lag.

 

[martin]

Wasabi is winterhard heb ik ontdekt, de plant zag er prachtig uit toen er een dikke laag sneeuw lag.

Ik ben bang dat je mis bent. Wasabi is extreem lastig te telen en in Nederland gaat het zonder verwarmde kas en stromend water sowieso niet lukken. Ik heb het 3 keer geprobeerd (met de wetenschap dat ik hem in de winter via een pot binnen zal moeten zetten) maar dat is 3 keer mislukt. Ik heb deze op de lijst "jammer maar helaas" gezet.

Even een brug maken naar de term doorlevend.
Soms is dit verwarrend. Er zijn flink wat planten die meerjarig zijn, waarvan wij denken dat het niet zo is. Dat komt omdat doorlevend in Spanje vaak wel gaat lukken i.v.m. de minimale temperatuur.
Vandaar ook dat de combinatie is gemaakt met winterhard en doorlevend.
En winterhard is dan gebaseerd op Nederland/België en niet op een tropisch klimaat.

 

[marzman]

@martin Ik heb het niet opegezocht, maar het is gewoon wat me opviel aan mijn plantje. Ik heb een wasabiplantje uit het tuincentrum, in de zomer zag die er niet supergoed meer uit. En in de winter perfect groen, bloemetjes zelfs. Het heeft nog even gesneeuwd en ook toen de sneeuw van het plantje was prachtig groene bladeren

Ik had het plantje eigenlijk opgegeven aan het eind van de zomer, daarom lag hij in de sneeuw.

 

[martin]

Maak a.u.b. eens een detailfoto van het blad. Stel dat je een echte Wasabiplant zou hebben die de winter heeft overleeft zonder kas dan zou je iets heel bijzonders hebben (en multimiljonair kunnen worden als je deze zou kunnen vermeerder) Ik ben bang dat het geen Wasabiplant is maar iets wat er op lijkt of zelfs een mierikswortel die ze ten onrechte wasabiplant noemen.

 

[marzman]

@martin ik heb toevallig nog een foto die ik gemaakt had toen de sneeuw op het plantje smolt omdat ik het bijzonder vond dat het opgegeven plantje er opeens weer zo goed uit zag.



Edit: Close-up van het blad, en het kaartje want dat stak er ook nog in

 

[Tanfana]

Ik ben dol op winterpostelein. Dit is een redelijk winterhard bladgewas. Bij vorst dek ik het wel af met vliesdoek. Het is heel simpel te telen. Een keer zaaien in augustus en je kunt de hele winter er van eten. Als je het laat bloeien zaait het zichzelf uit en heb je volgend jaar weer winterpostelein.
Bij ons in de buurt is het een in de winter algemeen voorkomend (on)kruid.

Ik teel het nu ongeveer 24 jaar. We eten het rauw als salade of rauw in de stamppot.

 

[martin]

ik heb toevallig nog een foto die ik gemaakt had toen de sneeuw op het plantje smolt omdat ik het bijzonder vond dat het opgegeven plantje er opeens weer zo goed uit zag.

Het is inderdaad een echte wasabi plant. Afkomstig van deze toko:

https://www.pelckmans.net/nl/197213/wasabia-japonica-mephisto-red-wasabi-rood-1

Is echt uitzonderlijk (in mijn ogen) dat deze nog leeft. Vooral omdat je de wortels altijd vochtig moet houden maar het mag geen stilstaand water zijn. (want dan gaat het wortelstel rotten en gaat die plant dood). Dus eigenlijk kan je dat alleen maar telen in een rivier of via een mechanische bewatering die steeds maar weer het water ververst.
Misschien heb je wel een unieke mutatie te pakken die het gaat redden zonder dat verversen van het water. Ik zou hem de komende maanden goed monitoren of hij weer goed gaat uitschieten. Als die muur een muur op het zuiden is en ook nog aansluit op een ruimte die verwarmd is dan snap ik dat hij de winter prima heeft doorstaan. Ik zie graag een foto over 3 maanden want als dat ding het overleeft zullen er een paar Nederlandse kwekers die wasabi kweken wel eens uitermate geïnteresseerd kunnen zijn in deze plant.

 

[marzman]

@martin klopt van Pelckmans, dat is het tuincentrum dat ik bedoelde, die zitten bij mij om de hoek. Maar hoe wist je dat? Dat staat er toch niet op

De muur is wel op het zuiden, dat klinkt goed maar de planten liggen dan in het noorden (in de schaduw van de muur ). Ik had hem daar in de zomer neergelegd omdat hij het moeilijk had met de warmte maar had er daarna weinig meer naar om gekeken.

 

[martin]

De muur is wel op het zuiden, dat klinkt goed maar de planten liggen dan in het noorden (in de schaduw van de muur ).

Dat is ook juist de bedoeling. In de zon gaat de wasabi dood. In de schaduw zou deze plant tussen de 10 a 20 graden zich gaan ontwikkelen (of beter gezegd een wortel gaan ontwikkelen in 1 tot 2 jaar tijd). Het lastige van deze plant is dat de combinatie van schaduw en die temperatuur van 10 tot 20 graden in Nederland vrijwel een onmogelijke combinatie is. En de extra voorwaarde van dat stromend water helemaal onmogelijk is. Vandaar dat het dus zo bijzonder is. Ik ben bang dat hij over 3 maanden alsnog om zeep zal zijn maar zie de foto graag over 3 maanden.

Ik zal een poging doen om een verzameling kruiden te posten die ik in mijn tuin heb staan en het in ieder geval na 4 jaar nog steeds hebben overleeft om het draadje een beetje OT te houden. Het zal niks spectaculairs zijn maar 100% echte resultaten van kruiden die ik ook daadwerkelijk gebruik. (Thijm/rozemarijn/salie/bieslook/dragon/laurier/roomse kervel/brandnetel/lavas/citroenmelisse/oregano(wilde marjolein))

Zaken zoals eeuwige moes/doorlevende boerenkool/zeekool zijn geen kruiden dus die ga ik dan nog even overslaan.

 

[Erny]

Heb mij jaren geleden ook erg verdiept in de mogelijkheid van Wasabi-kweek. Heb voor mij besloten dat het te omslachtig zou zijn en er vanaf gezien. Dus ook erg verbaasd over het Wasabiplantje van @marzman .
Dus ook maar weer even het internet af gaan zoeken en zie dat in de voorbijgaande jaren de opvattingen blijkbaar zijn veranderd.
Bijvoorbeeld Dutch Wasabi laat het wel erg gemakkelijk klinken: https://www.dutchwasabi.nl/nl/dutch-wasabi-plant-12cm.html
Maar dit Moestuinmeisje maakt duidelijk dat het toch niet zo simpel is om daadwerkelijk oogstbare worteldelen te kweken: https://demeisjesvandemoestuin.nl/wasabi-in-de-moestuin/
Twee jaar later vraagt iemand in haar blog: Hoe staat het nu twee jaar later met de wasabi:
Haar antwoord:
"Wat leuk dat je dat vraagt. Eerlijk gezegd verkeert onze wasabi tussen hoop en vrees. De plant staat in een emmer met potgrond op de aller donkerste plek die we konden vinden. We zorgen ervoor dat de plant altijd onder water staat zodat de wasabi nooit uitdroogt. Vreemd genoeg doet hij het beter in de winter dan in de zomer, dus nu gaat hij weer achteruit. Tot een wasabi wortel komt het niet. We eten nu alleen het blad en de stengels. Ook lekker!"

 

[Erny]

Roomse Kervel - Bruune Berend / Kruizemunt
https://oogstenzonderzaaien.nl/wiki/Roomse_kervel
Roomse Kervel: Ja, die had ik. Mijn vader had deze altijd succesvol op de moestuin staan. Prachtige plant.
En soms werd er van deze Kervel een aloud Gelders recept gemaakt: de Kruudmoes. Hier had je dus Roomse Kervel en Bruune Berend voor nodig. Bruune Berend is een soort Kruizemunt (of gewoon hetzelfde?).
https://culinairgeheugen.nl/kruutmoes-recept-overrijssel/
De Bruune Berend gaf geen problemen, die groeit, net als elke woekerende munt ongeveer, wel lekker door. Past daarmee ook in dit topic want is een winterharde vaste plant.
Maar de Roomse Kervel had het op mijn tuin helemaal niet naar zijn zin. Achteraf denk ik dat het toen gewoon veel te vaak en te lang te nat was en de wortels zijn weggerot. Gezien het nu een stuk droger is op de tuin moet ik misschien maar weer eens een poging wagen deze te telen. Al is het alleen maar voor het sentiment.
Maar het opkweken uit zaad is dan ook weer niet zo gemakkelijk. Heb dit namelijk ook geprobeerd.
De zaden hebben een stratificatie periode nodig en kiemen daarna ook nog eens erg moeilijk. Het is mij niet gelukt deze tot volwaardig planten op te laten groeien.
Mocht iemand een plantje of wortelstok voor mij hebben? Dan heel graag.

Daslook
https://oogstenzonderzaaien.nl/wiki/Daslook
Dol op Daslook. Hier in Groningen is (of was, geen idee of dit bosje de nieuwe Julianaplein-snelwegaanleg-praktijken heeft overleefd) een klein bosje en daar loopt een fietspad doorheen, elke keer als ik daar doorheen fietste rook ik bieslook... dus ik noemde het Het Bieslookbosje.
Wat blijkt: het bosje staat dus vól met Daslook.
En gelukkig was dat jaren later ook op het tuincomplex te vinden en vandaar heb ik het in mijn tuin gezet. Nu heb ik mijn eigen Daslookveldje.
Afgelopen week kon ik zien dat het alweer mooi, ongeveer 15 cm, boven de grond staat.
Het fijne aan Daslook is dat deze, vroeg in het jaar, oogstbaar is, als de andere looks nog niet verschenen zijn.
Ik oogst de jongere blaadjes en doe deze door mijn eten, ik maak er soms pesto van. Op het moment dat de plant bloeit oogst ik bloemtopjes voor de heerlijke intense looksmaak. En als de bloemschermpjes veranderen in groene zaadbolletjes dan oogst ik deze om ook door het eten te doen. Want dit zijn ook weer kleine smaakbommetjes. Ook leuk om in te maken trouwens.
Wel laat ik ook genoeg over zodat de Daslook zich verder uitbreidt. Het geen hij vrolijk en zonder problemen doet.
Qua zaaien raad ik dan ook aan: op de plek zelf vóór de winter zaaien, zaad heeft stratificatieperiode nodig, en dan zullen vanzelf de kiemen in het voorjaar verschijnen. Deze kiemplantjes zijn trouwens ook weer erg lekker, Daslookcress.
In het wild is de Daslook beschermd, dus niet zomaar in het wild wegplukken.

Look-Zonder-Look
https://oogstenzonderzaaien.nl/wiki/Look-zonder-look
Ook in het begin van het jaar te oogsten is de Look-Zonder-Look. Groeit gewoon in het wild. Te herkennen aan de knoflookgeur. Als je eenmaal weet hoe deze plant eruit ziet zal je hem op steeds meer plekken zien staan.
Het beste oogst je deze als de blaadjes/toppen nog jong zijn. Zodra er bloemen komen ben je te laat.
De blaadjes smaken naar: Look. Beetje knoflook-achtig. Prima voor door salades en om pesto mee te maken.
(Heb zelf nog Look-pesto-blokjes in de vriezer liggen).
Ondertussen heb ik deze Look ook in mijn voortuintje kunnen verwelkomen, na uitstrooiing van zaad. Hoop dat ie blijft.

Watermunt
https://oogstenzonderzaaien.nl/wiki/Munt
En wat ik tijdens Rondje met het Hondje ook regelmatig nu tegenkom in de watergebieden is de Watermunt.
Sterke munt maar prima te eten. Had het in mijn teil-vijver niet naar zijn zin, erg begrijpelijk gezien de waterkwaliteit daarin. Maar in een onderhouden vijver/waterplek zal deze het prima doen.
Zou hem graag naar de sloot op de tuin exporteren maar de groenonderhoudslui komen steeds langs om die oevers zonder aanziens des plants te maaien.

 

[martin]

Eeuwige moes / Overlevende boerenkool

Eeuwig moes is bekend onder de namen "oude wijven kool" (mag dat nog?) splijtkool, stekkool, duizendkop, duizendkoppige kool en armeluis groente.

Er zijn flink wat varianten/soorten (een stuk of 64 volgens Google) maar dat is voor mij niet zo relevant. Wat wel relevant is, is dat deze eeuwige moes winterhard is en zowat het hele jaar door groeit. Zelfs in de winter. Een andere eigenschap is dat deze soort nooit zal gaan bloeien. Dat betekend dat je deze ook niet via zaad kunt vermeerderen.

Mijn eeuwige moes die het nu 3 jaar heeft overleeft (dus die gaat het de komende 10 jaar ook wel uithouden) is een variant die men in Nederland "overlevende boerenkool" noemt.

Als we kijken hoe hij er uit ziet dan is het duidelijk waar deze naam op gebaseerd is.

Deze foto is genomen op 11 februari maar op 1 januari zag hij/zij er hetzelfde uit.
Dus een prima gewas voor in de winter dus voor mij de ideale prep plant.

En dan komt gelijk de uitdaging: "hoe ga ik deze plant vermeerderen zonder zaad?"
En dan kom je uit op vermeerderen via stekken of afleggen.

Afleggen is dat je de laaghangende "takken" onder de grond stopt zodat hier wortels kunnen ontwikkelen.

En stekken is dat je een "spruit" lostrekt uit de plant en deze de grond in stopt.

Wil je dit echt heel voorzichtig uitvoeren dan doe je het bijvoorbeeld op deze manier (plaatje geleend van het internet)

Ben je echt lui zoals ik en hou je ervan dat het ook mogelijk zou kunnen mislukken dan doe je een paar stekjes lostrekken en prop je ze zo in de grond.

Dit zijn 3 stekjes waarvan die linksboven de grootste is, die rechts was redelijk mini en rechtsonder is bijna dood. Ik doe over een week of 3 nog wel een update hoe ze eruit zien.
Van dingen die fout gaan leren we het meest dus ik ben benieuwd.

En ja, dit is niet de beste tijd om een eeuwige moes te gaan stekken. Maar dat is voor mij dan weer de uitdaging of het wel of niet gaat lukken.

 

[JJ&A]

Eeuwige moes / Overlevende boerenkool

Eeuwig moes is bekend onder de namen "oude wijven kool" (mag dat nog?) splijtkool, stekkool, duizendkop, duizendkoppige kool en armeluis groente.

En dan komt gelijk de uitdaging: "hoe ga ik deze plant vermeerderen zonder zaad?"
En dan kom je uit op vermeerderen via stekken of afleggen.

Ben je echt lui zoals ik en hou je ervan dat het ook mogelijk zou kunnen mislukken dan doe je een paar stekjes lostrekken en prop je ze zo in de grond.

Van dingen die fout gaan leren we het meest dus ik ben benieuwd.

En ja, dit is niet de beste tijd om een eeuwige moes te gaan stekken. Maar dat is voor mij dan weer de uitdaging of het wel of niet gaat lukken.

Met groeipoeder kan je snel meerdere plantjes bewerkstellen.
https://online-tuinman.nl/stekpoede... stekpoeder?,de plantenhormonen in het poeder.