• Welkom op ons forum. Gasten hebben beperkt toegang tot ons forum. Meld je daarom aan voor een account. Registreren kost slechts een minuutje van je tijd.

Enten van fruitbomen Project 2016

Erny

Last (wo)man standing
Dit jaar ga ik voor het eerst een aantal fruitbomen enten. In dit topic wil ik mijn ervaringen gaan bijhouden. Ter lering ende vermaak. :D

In mijn achtertuin staat een Pruimenboom die heerlijke kleine blauwe pruimpjes voortbrengt maar omdat deze niet is geënt groeit hij heel snel en hoog en wild uit. Deze wil ik dus graag op een langzaam groeiende onderstam enten.

Verder staat er in de hoogstamboomgaard op onze A.T.V. (Algemene Tuinders Vereniging) een appelsoort waar ik nogal verzot op ben en deze wil ik ook graag zelf hebben. Het gaat hier om de Veendammer Glorie. Een heerlijk sappige lichtzure handappel.

Ook heb ik nog een wat vreemd gevormd Belle de Thuin Pruimenboompje waar ik ook wel een ent van wil pogen te maken.

Verder hoop ik dat het blauwe pruimpje van mij een goede bestuiver zal zijn voor de kieskeurige, vroeg bloeiende Belle de Thuin. Afgelopen twee jaar bleken deze tegelijk te bloeien (alleen ieder aan andere kant van de stad) dus heb goede hoop voor de toekomst.

Onderstammen:

Op het Moestuinforum (MTF) gingen ook enkele andere leden het ent-avontuur aan en dus hebben we de onderstammen gezamenlijk besteld via één der leden.
Voor ons onderstambesteloverleg:
http://www.moestuinforum.nl/bestellen-onderstammen-voor-fruitbomen-t18851.html

De keuze van de onderstammen was dus eigenlijk stap 1 in het Entproject.
Ik heb rekening gehouden met de omstandigheden op ons complex... zeer natte grond op het veen. Naar aanleiding daarvan werden mij de daarvoor geschikte soorten aangeraden.
Prunus Wavit
Malus Sylvestris
Van ieder heb ik 5 onderstammen besteld.

Les 1 die ik heb geleerd is dat onderstammen niet alleen voor langzame groei zijn maar ook hun goede eigenschappen gaan delen met de Ent. Denk daarbij ook aan resistentie tegen bepaalde schimmels en ziekten maar ook aan smaakverbetering etc. :)
http://www.houtwal.be/vakartikels/vermeerdering/veredelen/onderstammen.htm
Hier wat meer informatie over de eigenschappen van onderstammen:
http://www.fruitpluktuin.nl/fruit/Vermeerderen/fruitbomen-vermeerderen

Binnenkort worden de onderstammen naar mij opgestuurd. Ook de onderstammenkweker had last van het zachte weer. De stammen hadden ook nog een koude periode nodig (stilstaan van de sapstromen).

Enthout knippen:

Bij voorkeur gebeurt dit op een vorstvrije, zonnige, droge koude dag eind december/begin januari ná een periode met vorst.
Gelukkig hadden we hier in het noorden al wat vorst dus op 9 januari heb ik het enthout geoogst. Van verschillende appelbomen, ook voor mede forumleden.
Welke takken geschikt waren?
Dat heb ik hier geleerd:
http://www.houtwal.be/vakartikels/vermeerdering/veredelen/enthoutknippen.htm

Welke takken te knippen voor het enthout?
"Men gebruikt steeds eenjarig, recht, goed uitgerijpt en bij voorkeur virusvrije twijgen..."
"Knip vooral eerst de twijgen op de bovenkant van de takken. Deze groeien het hardste en zijn meestal ongeschikt als vruchthout."
"Verzamel geen twijgen met gemengde knoppen (pitfruit) of met bloemknoppen (steenfruit). Bij enting valt de groei meestal tegen."
"Bladknoppen kan je herkennen doordat deze scherp en tamelijk klein zijn. --> meest aanbevolen".

Daar had ik dus allemaal rekening mee te houden. Hoop dat ik het goed gedaan heb.:cool:

Nu moet ik het geknipte enthout nog in geschikte stukjes knippen en deels opsturen naar de mede-enters.
MTFlid Weknow gaf raad:
"Ik denk dat het middenstuk van eenjarige twijgen met bladknoppen het beste is. Kleiner zal ook wel kunnen, maar ik knip en bewaar ze zo rond de 20 a 25 cm. in de koelkast, dan hebben ze normaal tussen de 4 a 6 knoppen...bijknippen kan altijd nog. Het werkt het makkelijkste als onderstam en enttak ongeveer even dik zijn, maar dat weet je pas als je de onderstammen hebt."

Verder moet het enthout op goede wijze bewaard worden zodat het niet uitdroogt.
Het tijdstip van enten zal ongeveer in maart zijn.

Dit is hoe ver ik nu ben met het entproject.
Wordt vervolgt. :cool:

Op het MTF heb ik ook een topic geopend om samen met de andere enters de ervaringen te delen.
http://www.moestuinforum.nl/post300481.html#p300481
 

Flos

SHTF Expert
Ik heb weinig ervaring met enten al heb ik het wel al eens zien doen .
Erg leuk vond ik een boom op het erf van mijn zwager waar twee soorten appels aan groeiden
 

Erny

Last (wo)man standing
Laatst bewerkt:
@JohnVonSchutz Bedoel je of ik foto's van de onderstammen heb? Of foto's van de bomen waar ik de enten vanaf heb gehaald?

Dit zijn de onderstammen:
De Prunus Wavit 5x (De dikkere stammen, en ook duurder... 3,75 p.st.)
De Malus Bittenfelder 5x (De dunnere stammetjes: 0,75 p.st.)

IMG_8360k_1564x1200.jpg

De onderstammen zijn geselecteerd op de grondsoort waar ze in komen te staan. Wij zitten op het veen en dus is het er erg nat. De meeste fruitbomen hebben het dan ook moeilijk op die grond.

IMG_8365k_1316x1200.jpg

De onderstammen staan nu opgepot buiten in de schaduw.
De enten heb ik op een dusdanige lengte geknipt zodat ze in de koelkast passen. Het is belangrijk dat deze enten in rust blijven.
Heb gelezen dat bij het enten de onderstam al sapstroom moet hebben en de ent niet.

Handige sites die ik ben tegengekomen:

http://www.fruitpluktuin.nl/fruit/Vermeerderen/enten

En deze erg uitgebreide in 5 delen, heel erg verhelderend en leerzaam. :)

http://www.npv-pomospost.nl/pomospost/1993/Winter/Enten_hoe_werkt_het_precies_deel1.htm

Gisteren heb ik nog wat enten geknipt van een vermeende Opal Pruim. Erg lekkere pruim maar staat in iemands anders tuin en dat is dan weer jammer. ;)

En heb op filmpjes op YT en info uit die laatste link een optie gevonden om mijn totaal verwilderde, te hoog uitgegroeide pruimenbomen achter mijn huis een nieuw leven te geven. Door middel van een Kroonenting. :cool:
Hierbij zaag je de boom af en in de zomer ent je daar dan tussen het schors de gewenste soort(en) op.
Meerdere soorten is ook mogelijk en kan (bij tegelijktijdige bloeiers en onderlinge bevruchters) voor betere bevruchting zorgen.
Ik kijk nu met heel andere ogen naar die stam van de Pruim... :fluit:

Het enten van de onderstammen zou ergens in maart/april moeten gebeuren.
Ben alleen nog op zoek naar geschikt mesje, Xenos aardappelschilmesjes blijken ook te voldoen evenals Stanleymessen... maar die laatste kan ik natuurlijk niet terugvinden op alle plekken waar ie hoort te liggen. :rolleyes:
 

Myronprps

Prepper goeroe
Ik heb als klein manneke ooit eens een appelpitje in de tuin gedrukt en dit boompje is nu groter als ik ben 10jaar later.

Ik dacht dat enten erg makkelijk was maar als ik dit zo lees moet ik eerst maar eens onderzoek doen en het volgend jaar proberen.
 

Erny

Last (wo)man standing
Ik denk dat als je het eenmaal in de vingers hebt het ook niet echt moeilijk meer is. Zo te zien is het vooral de kunst van het "goed snijden" van de gewenste entmanier.

En de fruittelers, onderstammenleveranciers, kunnen je natuurlijk met hun kennis bijstaan over geschikte onderstammen etc.

Misschien kun je dit jaar al wat oefenen, met bomen die je toch hebt staan?
Je zou zelfs een takje van mijn favoriete appel op jouw @Myronprps appelboompje kunnen enten als test. ;)
Heb je ooit appeltjes aan dat boompje gehad? En zo ja, waren die te eten??
 

InfernoSis

Diehard Prepper
Ik heb ooit een paar appelpitjes geplant en die begonnen mooi te groeien (toch al een paar cm) ... tot een zekere kat de blaadjes lekker vond :mad:
@Myronprps je kan misschien eens opzoeken of er in je buurt geen cursus enten is.
 

Erny

Last (wo)man standing
@InfernoSis , das inderdaad een goed idee, heb ik zelf ook al naar gekeken en er blijkt in deze contreien dit voorjaar geen cursus te zijn (heb ik tenminste niet kunnen ontdekken... ).
Maar als het mij allemaal gaat lukken dit jaar dan kan ik Prps volgend jaar wel een cursus geven. ;)
 

JohnVonSchutz

Senior Prepper
@JohnVonSchutz Bedoel je of ik foto's van de onderstammen heb? Of foto's van de bomen waar ik de enten vanaf heb gehaald?

Dit zijn de onderstammen:
De Prunus Wavit 5x (De dikkere stammen, en ook duurder... 3,75 p.st.)
De Malus Bittenfelder 5x (De dunnere stammetjes: 0,75 p.st.)

Bekijk bijlage 1184

De onderstammen zijn geselecteerd op de grondsoort waar ze in komen te staan. Wij zitten op het veen en dus is het er erg nat. De meeste fruitbomen hebben het dan ook moeilijk op die grond.

Bekijk bijlage 1185

De onderstammen staan nu opgepot buiten in de schaduw.
De enten heb ik op een dusdanige lengte geknipt zodat ze in de koelkast passen. Het is belangrijk dat deze enten in rust blijven.
Heb gelezen dat bij het enten de onderstam al sapstroom moet hebben en de ent niet.

Handige sites die ik ben tegengekomen:

http://www.fruitpluktuin.nl/fruit/Vermeerderen/enten

En deze erg uitgebreide in 5 delen, heel erg verhelderend en leerzaam. :)

http://www.npv-pomospost.nl/pomospost/1993/Winter/Enten_hoe_werkt_het_precies_deel1.htm

Gisteren heb ik nog wat enten geknipt van een vermeende Opal Pruim. Erg lekkere pruim maar staat in iemands anders tuin en dat is dan weer jammer. ;)

En heb op filmpjes op YT en info uit die laatste link een optie gevonden om mijn totaal verwilderde, te hoog uitgegroeide pruimenbomen achter mijn huis een nieuw leven te geven. Door middel van een Kroonenting. :cool:
Hierbij zaag je de boom af en in de zomer ent je daar dan tussen het schors de gewenste soort(en) op.
Meerdere soorten is ook mogelijk en kan (bij tegelijktijdige bloeiers en onderlinge bevruchters) voor betere bevruchting zorgen.
Ik kijk nu met heel andere ogen naar die stam van de Pruim... :fluit:

Het enten van de onderstammen zou ergens in maart/april moeten gebeuren.
Ben alleen nog op zoek naar geschikt mesje, Xenos aardappelschilmesjes blijken ook te voldoen evenals Stanleymessen... maar die laatste kan ik natuurlijk niet terugvinden op alle plekken waar ie hoort te liggen. :rolleyes:

Nee doe maar onderstammen.
:)
 
  • Leuk
Waarderingen: Erny

Myronprps

Prepper goeroe
Ik denk dat als je het eenmaal in de vingers hebt het ook niet echt moeilijk meer is. Zo te zien is het vooral de kunst van het "goed snijden" van de gewenste entmanier.

En de fruittelers, onderstammenleveranciers, kunnen je natuurlijk met hun kennis bijstaan over geschikte onderstammen etc.

Misschien kun je dit jaar al wat oefenen, met bomen die je toch hebt staan?
Je zou zelfs een takje van mijn favoriete appel op jouw @Myronprps appelboompje kunnen enten als test. ;)
Heb je ooit appeltjes aan dat boompje gehad? En zo ja, waren die te eten??
Nee nog nooit...:(

Wel enorm veel blad en veel takken voeral en nergens, hij is nu eigenlijk gedoemd tot houtboom voor over heel wat jaar dat ik er mooie planken van kan maken maar enten zou veel mooier zijn.
 
  • Leuk
Waarderingen: Erny

Erny

Last (wo)man standing
@Myronprps Ik heb de vraag, of het slim is om op zo'n boom te enten, even op het moestuinforum gesteld.
Want een onderstam kies je om zijn goede eigenschappen die hij dan doorgeeft aan de geënte soort, heb ik dit jaar geleerd.
Maar omdat bij jou de eigenschappen (groeitempo, bloei, smaak, ziekteresistentie etc) niet echt bekend zijn is dat een onduidelijke factor. We weten alleen het groeitempo nu, 2m p. 10 jr.
Kan het zijn dat jouw boompje/onderstam dan een sléchte invloed gaat hebben op de soorten die je erop ent?...
Dat vraag ik mij nu dus af. :cool:
 

Myronprps

Prepper goeroe
@Myronprps Ik heb de vraag, of het slim is om op zo'n boom te enten, even op het moestuinforum gesteld.
Want een onderstam kies je om zijn goede eigenschappen die hij dan doorgeeft aan de geënte soort, heb ik dit jaar geleerd.
Maar omdat bij jou de eigenschappen (groeitempo, bloei, smaak, ziekteresistentie etc) niet echt bekend zijn is dat een onduidelijke factor. We weten alleen het groeitempo nu, 2m p. 10 jr.
Kan het zijn dat jouw boompje/onderstam dan een sléchte invloed gaat hebben op de soorten die je erop ent?...
Dat vraag ik mij nu dus af. :cool:
Meer als 2m want hij word regelmatig teruggesnoeid maaaaaarrrrr. IK WIL APPELS!!! Ik weet niet of die slechte eigenschappen zal doorgeven maar ik zou het enorm tof vinden om er appels van te kunnen oogsten
 
  • Leuk
Waarderingen: Erny

Erny

Last (wo)man standing
Ik heb genoeg entmateriaal in mn koelkast liggen, van een lekkere handappel (Veendammer Glorie) en van een kookappel (Jack Label), dus je zou dit jaar al aan de gang kunnen gaan.
Deze meneer demonstreert diverse methodes:



Nu nog de manier van enten kiezen... ;) De ent periode hangt af van de methode van enten (zie die link van pomospost, dl 3)
 

Erny

Last (wo)man standing
Antwoord van Weknow op de vraag of jouw @Myronprps appelboompje een goede onderstam zou zijn:

Zaailing onderstammen zijn heel gangbaar voor hoogstam. Ongetwijfeld zijn er tegenwoordig geselecteerde zaden voor in de beroepsteelt...hoewel hoogstam echt niet meer gebruikt wordt in beroepsteelt...dat is meer voor liefhebbers en pomologen...maar eeuwenlang was dit de standaard. Ook al ken je de eigenschappen van de appel niet (hoeft ook niet) op zich geeft het normaal gesproken een grote en gezonde boom. Wanneer? Als het boompje 2 of 3 jaar oud is, kun je op de gewenste hoogte de onderstam afknippen en een stukje van in principe elk gewenst ras er op plaatsen. Makkelijkste is als enthout en onderstammetje ongeveer even dik zijn. Tuurlijk kun je ook veel langer wachten, totdat de stam dikker is en er een kroonenting van evt. meerdere soorten op maken. Ik denk dat het wel wijs is om het onderstammetje als een boom, zonder zijtakken, wegknippen, op te kweken tenzij je juist iets struikachtigs wilt kweken.

Daaruit maak ik op dat het antwoord: "Ja" is. :cool:
 

Erny

Last (wo)man standing
Laatst bewerkt:
Dus ga ik gelijk verder met mijn entpogingen.
Gedaan op 24 april j.l.

En dat was nog best wel lastig. :fluit:
De Prunus Wavit onderstammen waren behoorlijk aan de dikke kant terwijl mijn enthout dunne 1-jarige takjes waren... (en al geoogst voordat ik de onderstammen gezien had).
En niet al mn enthout bleek geschikt te zijn.

IMG_9093_800x450.JPG

Heel gepruts allemaal, maar gelukkig hou ik van prutsen. :cool:
Heb de graftingtape gebruikt en dat ging perfect. Daar overheen heb ik bloemistentape gewikkeld.
Heb voornamelijk de plakgriffel gebruikt en 1x een kroonenting op zo'n dikke Prunus onderstam.

IMG_9098_800x450.JPG

IMG_9099_800x450.JPG

Denk niet dat ze allemaal gaan aanslaan. Ook door die verschillen in dikte.
En heb natuurlijk ook niet specifiek heel steriel gewerkt oid.

De snijtechniek uit de link van Oscarb naar het YTfilmpje werkte ook steeds beter en het bijgeslepen Opinelmesje deed zn werk ook goed.

IMG_9094_800x450.JPG

We zullen wel zien wat het wordt en anders kan ik het volgend jaar altijd nog een keer proberen. ;)

Een paar gevonden links met goede informatie werkten niet meer, helaas die van Pomopost ook niet. Maar gelukkig was daar die nieuwe handleiding van Oscarb. En op gegeven moment vond ik het wel genoeg met het lezen en ben ik aan de gang gegaan.

Al doende leert men. :cool:
 

Erny

Last (wo)man standing
En dan de update.
Iets meer dan een maand later.

Bij 3 van de 5 Malus Bittenfelder + Veendammer Glorie stammen zijn er goede uitlopers aan de ent te bespeuren. :D

1.
IMG_9696_337x600.JPG

2.
IMG_9698_337x600.JPG

3.
IMG_9708_337x600.JPG

IMG_9707_800x450.JPG

IMG_9705_800x450.JPG
 

Erny

Last (wo)man standing
Bij 2 van de 5 zijn er uitlopers zichtbaar die blijkbaar van ónder de ent stammen... das dus niet goed.

4.

IMG_9711_337x600.JPG

5.

IMG_9694_337x600.JPG

Maar een score van 3 op de 5 vind ik voor een eerste keer helemaal niet gek. De onderstammen kan ik volgend keer gewoon weer op enten.

Met de Pruimenenten gaat het niet zo voorspoedig.

De Prunus Wavit + vermeende Opal is wel aangeslagen, deze ent heb ik pas laat geknipt en toen had ik de onderstammen al in huis dus kon ik de dikte aanpassen.

IMG_9692_337x600.JPG

Maar deze, de Prunus Wavit +mijn onbekende blauwe pruimpje, ziet eruit alsof ie ook onder de ent uitloopt.

IMG_9717_337x600.JPG

Het ziet er naar uit dat ik het pruimenproject overnieuw moet doen. ;)
Ben wel blij met die ene die gelukt is.
En hopelijk heeft de Belle de Thuin volgend jaar wat dikkere enttakjes voor mij (boompje lijdt trouwens aan gomziekte dus is geen lang leven meer beschoren, des te meer reden om haar te proberen te enten).
 

InfernoSis

Diehard Prepper
Super met je 3 op de 5 en de ene pruim. Ben benieuwd wat de anderen gaan geven, of die toch gelukt zijn of niet. En binnenkort prepperlessen geven :p
 
  • Leuk
Waarderingen: Erny
Bovenaan