Klein off-grid systeem

[PBear]

De panelen zijn nagelnieuw. Nou ja, nu niet meer. Ik heb om aan aantal redenen voor de setup gekozen.

De eerste reden is dat ik het systeem zoveel mogelijk wilde bouwen met componenten die ik later nog op mijn bootje kan gebruiken. Ergens in de periode 2024-2028 willen we de wereld rond gaan zeilen. Deze 90 watt panelen passen ook prima op de boot die we daar al voor hebben. Daar hebben we ze nu nog niet nodig maar als de tijd zover is hebben deze panelen nog een lange levensduur over. Achteraf kan ik pas bepalen of dat verstandig was maar voor nu is het logisch.

De tweede reden voor twee kleinere panelen in plaats van een grote was de ruimte die beschikbaar is. We hebben nu eenmaal weinig ruimte en een groot paneel zou te onhandelbaar zijn en te veel in de schaduw komen te hangen.

De derde reden voor 2 panelen in plaats van 1 van bijvoorbeeld 175 watt? De kabel die aan het paneel zit is vrij lang om hem op verschillende plekken in de tuin te hangen. Kleinere panelen zitten allemaal rond de 20 volt en ik wilde het ampèrage laag houden. Een paneel van 175 watt doet 10 ampère bij 20 volt, de twee kleine doen 5 ampère bij 40 volt. Minder verlies in de kabel dus. En mocht blijken dat ze sub optimaal werken wegens de schaduw dan kan ik ze altijd nog parallel zetten zodat ze elkaar niet beïnvloeden.

De overstap naar een 30 ampère lader is "maar" 50 euro (180-230). Omdat de lader maar soms hoeft bij te springen was deze echter groot genoeg. Zodra de accu's bijna vol zijn gaat ook een grotere lader terugschakelen. Je maakt dus maar relatief gezien kort gebruik van de extra capaciteit.

Met de boot de wereld rond zeilen. Dat lijkt me een enorm avontuur. Mocht je dan langs de oostkust van Luzon in de Filipijnen komen bij de havenstad Legazpi city, waar Tropische Verrassing en ik thans niet ver vandaan verblijven/wonen, dan ben je bij deze uitgenodigd. Meldt even tevoren via een PBtje als je komt, dan kunnen we je ophalen.

Overigens wil ik hier opnieuw een off-grid stroomvoorziening aanleggen. We hebben hier bijna dagelijks stroomonderbrekingen, van een paar minuten tot een paar uur. Als een tyfoon goed huishoudt, kan het ook een paar weken worden.

De oude voorziening is verloren gegaan bij de reparatie/renovatie van onze bahay kubo. Onze klusman had het 12V net verwijderd en na lange Covid afwezigheid waarbij de accu's noch door zonnepanelen, noch door de acculader op peil werden gehouden, zijn al mijn accu's nu ter ziele.

Als backup hadden/hebben we een aggregaatje van ca. 1 KWh, maar ik heb sinds mijn komst in september nog geen gelegenheid gehad om te testen of die na 4 jaar stilstand nog op gang te krijgen is.
Aggregaten zijn nogal onderhoudsgevoelig. Ik had 'm destijds wel geprepareerd - door wat olie in de cylinder te gieten - op langdurige stilstand.

Ik denk aan een kleine zonne-installatie, voldoende voor verlichting, telefoons opladen en laptopgebruik.
Liefst draagbaar of verrijdbaar met een 220V AC stroomvoorziening, zodat we toch een stopcontact in de jungle kunnen hebben als het aggregaat niet meer blijkt te werken.

Later kan de zonnekracht centrale uitgebreid worden tot een vermogen waar onze koel/vrieskist gedurende enkele weken op kan draaien. Eventueel door de bodem van de koel/vrieskist te bedekken met koelaccu's of ijszakken, die de inhoud enkele dagen koel kunnen houden zonder dat daar stroom voor nodig is.

Zon is hier doorgaans genoeg, maar tijdens een depressie of tyfoon kan het een paar dagen aan een stuk bewolkt zijn met tropische regenbuien.

Onze zwengelpomp heb ik in de afgelopen weken niet hoeven gebruiken omdat we nu in het regenseizoen voldoende regenwater kunnen opvangen, dat via een filter thans ook onze drinkwatervoorziening is.

Koken kunnen we electrisch, maar ook op een draagbaar gastoestel met gasblikjes of op een houtskool fornuisje buiten.

 

[FKAGB]

Met de boot de wereld rond zeilen. Dat lijkt me een enorm avontuur. Mocht je dan langs de oostkust van Luzon in de Filipijnen komen bij de havenstad Legazpi city, waar Tropische Verrassing en ik thans niet ver vandaan verblijven/wonen, dan ben je bij deze uitgenodigd. Meldt even tevoren via een PBtje als je komt, dan kunnen we je ophalen.

Overigens wil ik hier opnieuw een off-grid stroomvoorziening aanleggen. We hebben hier bijna dagelijks stroomonderbrekingen, van een paar minuten tot een paar uur. Als een tyfoon goed huishoudt, kan het ook een paar weken worden.

Het gaat nog we even duren hoor. De uiterste datum is 2028 wat mij betreft maar liever eerder.

Als je dagelijks last hebt van uitval dan zou ik voor iets gaan met een omschakelautomaat. Ik weet het, ik ben Victron adept, maar de Multiplus heeft dat ingebouwd. Die hang je aan het net en aan je accubank. De ingebouwde lader houd de accu's vol en als het net uitgaat schakelt hij snel om. Volgens Victron zo snel dat je computer gewoon blijft draaien. Als het net dan weer terug is schakelt het apparaat weer om en gaat dan meteen de accu's weer laden zodat weer vol zijn voor de volgende keer.

Als je budget het toelaat dan neem je een Easysolar. Daar sluit je dan ook je zonnepanelen op aan. Dat is echt alles in een behalve terugleveren maar dat is misschien niet relevant. Je schakelt dan mooi tussen het net, zon en accu's en als je een elektrisch gestarte generator hebt kun je die via een relais ook aan laten schakelen als de accuspanning te laag wordt en er onvoldoende stroom is van de zon.

https://www.victronenergy.com/inverters-chargers/easysolar

 

[PBear]

Ik ga de datasheet van de Victron Easysolar eens nader bestuderen. 1600+ euros is nogal een prijsje voor de goedkoopste 12V versie.
In mijn situatie is het ook van belang dat hij beveiligd is tegen bliksem inslag op het reguliere stroomnet. Afgelopen weken verloor ik daarmee een USB lader. Die had maar een paar euro gekost, maar zoiets wil je niet bij zo'n prijzige installatie.

In het verleden heb ik een 220V AC relais gekocht met 2 wissel contacten, waarmee ik een automatische omschakeling van netspanning op accu-inverter spanning hoop te bewerkstelligen. Daarmee kan het 12V DC systeem tot 10 Ampere ingeschakeld worden als de AC netspanning wegvalt. Het zal minder snel schakelen dan de Easysolar, maar bevat geen kwetsbare elektronica en is een heel stukje goedkoper.

Weliswaar kan zo'n relais een vermogen van hooguit 120 Watt bedienen, maar dat kan vergroot worden door het relais een 2e relais te laten bedienen, dat wel geschikt is om sterke stromen te schakelen, zoals b.v. gebruikt worden als startrelais voor een auto. Dan praat je al gauw over 80 Ampere bij 12V. Het geeft natuurlijk wel extra schakelvertraging, maar dat is in onze situatie niet van belang, omdat een laptop zijn eigen noodstroomvoorziening heeft die voldoende snel omschakelt.

 

[FKAGB]

Ik ga de datasheet van de Victron Easysolar eens nader bestuderen. 1600+ euros is nogal een prijsje voor de goedkoopste 12V versie.
In mijn situatie is het ook van belang dat hij beveiligd is tegen bliksem inslag op het reguliere stroomnet. Afgelopen weken verloor ik daarmee een USB lader. Die had maar een paar euro gekost, maar zoiets wil je niet bij zo'n prijzige installatie.

In het verleden heb ik een 220V AC relais gekocht met 2 wissel contacten, waarmee ik een automatische omschakeling van netspanning op accu-inverter spanning hoop te bewerkstelligen. Daarmee kan het 12V DC systeem tot 10 Ampere ingeschakeld worden als de AC netspanning wegvalt. Het zal minder snel schakelen dan de Easysolar, maar bevat geen kwetsbare elektronica en is een heel stukje goedkoper.

Weliswaar kan zo'n relais een vermogen van hooguit 120 Watt bedienen, maar dat kan vergroot worden door het relais een 2e relais te laten bedienen, dat wel geschikt is om sterke stromen te schakelen, zoals b.v. gebruikt worden als startrelais voor een auto. Dan praat je al gauw over 80 Ampere bij 12V. Het geeft natuurlijk wel extra schakelvertraging, maar dat is in onze situatie niet van belang, omdat een laptop zijn eigen noodstroomvoorziening heeft die voldoende snel omschakelt.

Het voordeel van de Easysolar is dat het alles in een is. Maar als de omschakelautomaat niet nodig is dan ben je een stuk goedkoper met losse componenten. De goedkoopste automaat die ik vond is bijna 500 euro, dus als die kan vervallen uit je systeem dan is een losse omvormer met lader voor het net en zon waarschijnlijk een heel eind goedkoper. En als er een onderdeel kapot gaat dan is het makkelijker te vervangen.

 

[FKAGB]

Vandaag dag twee van de test. De meter van de accu staat nu op -43 ampère. Eens zien of de panelen dat vandaag goed kunnen maken.

 

[Arie]

Heel leuk om te zien dat een keer iemand serieus laat zien wat hij gemaakt heeft.
Er word op het forum altijd veel geroepen maar nooit echt actie ondernomen.
Je hebt mooi spul gebruikt wat ook je ook slim kan laten schakelen.
Zo kan je de bmv 600 gebruiken om de omvormer op soc te laten afschakelen met het relais in het display.
Als je bmv 600 dan om bijvoorbeeld 60% staat schakelt deze de Phoenix omvormer uit.
Dan hoef je niet bang zijn dat je de accu’s verziekt als je even weg bent.
Dat zelfde geld ook voor je mppt.
Deze heeft een load uitgang welke je kan gebruiken om ook je 12v te schakelen.

 

[FKAGB]

Heel leuk om te zien dat een keer iemand serieus laat zien wat hij gemaakt heeft.
Er word op het forum altijd veel geroepen maar nooit echt actie ondernomen.
Je hebt mooi spul gebruikt wat ook je ook slim kan laten schakelen.
Zo kan je de bmv 600 gebruiken om de omvormer op soc te laten afschakelen met het relais in het display.
Als je bmv 600 dan om bijvoorbeeld 60% staat schakelt deze de Phoenix omvormer uit.
Dan hoef je niet bang zijn dat je de accu’s verziekt als je even weg bent.
Dat zelfde geld ook voor je mppt.
Deze heeft een load uitgang welke je kan gebruiken om ook je 12v te schakelen.

Thanks. En inderdaad, Victron maakt gewoon mooi spul. Aan de optie om de omvormer af te laten schakelen als het laadpercentage te laag wordt had ik zo nog niet gedacht. Het zat meer in mijn hoofd om een elektrisch gestarte generator te laten opstarten. Maar dit is ook een goed idee hoewel de omvormer zichzelf ook uitschakelt als het voltage van de accu te laag wordt. Maar op laadpercentage is handiger. Tot het systeem zich bewezen heeft laat ik hem trouwens niet onbeheerd draaien.

Gisteren hebben de panelen overigens 650 watt ofwel ongeveer 47 ampère bij weten te laden. Ik heb mijn meter nog niet goed afgesteld ten opzichte van de laders maar de accu's waren aan het einde van de dag weer behoorlijk vol. Ik heb tot halverwege de dag ook nog eens off-grid zitten werken. Ik ben er al wel achter dat op deze dagen waar de zon wel goed schijnt, maar er maar kort zon is, twee panelen van 90 watt niet voldoende zijn om op te werken en de accu's weer bij te laden. Gelukkig kan ik het systeem heel makkelijk uitbreiden met een tweede set met een aparte lader maar ik kijk het eerst nog even aan denk ik.

Als ik er aan denk zal ik vanavond ook even een foto plaatsen van versie twee van het ophangsysteem. Die geeft nu veel meer flexibiliteit om de panelen langs de schutting te verplaatsen en ze kunnen nu volledig kantelen tussen verticaal en horizontaal.

 

[Arie]

Als je accu‘s leeg zijn en je pv laad maar met 2A is de spanning gemeten door de Phoenix omvormer de spanning van de mppt of accu lader en niet de accu spanning.
Dan kan de situatie ontstaan dat je omvormer continu uitvalt en inschakelt, bij vermogens vraag meer dan geladen wordt zakt de spanning in en valt de omvormer uit maar door de laadspanning van je mppt die meer is dan 12,5v herstelt de omvormer weer. Dat moet je niet willen.
Het schakelen op soc zorgt dat dit minder tot niet voorkomt.
Bijvoorbeeld afschakelen bij 60% soc en weer inschakelen bij 90% soc.

Ik wilde je alleen mijn gedachten mee geven voor het behoud van je spullen.
ik lees graag mee met je bevindingen

 

[FKAGB]

Ik wilde je alleen mijn gedachten mee geven voor het behoud van je spullen.
ik lees graag mee met je bevindingen

Helemaal top. Fijn zelfs. Ik had het geloof ik al gezegd maar ik heb hier nooit een opleiding of iets voor gevolgd. Het is trial en soms error aangevuld met eigen ervaringen en ervaringen van anderen. Logisch dat de omvormer de spanning van de MPPT lader ziet. Ik moet toch nog even wat sleutelen aan de aan/uit schakelaar van de omvormer. Ik ga kijken of ik de aan draad dan via het relais kan laten lopen zodat de omvormer inderdaad alleen aan gaat als de laadstatus boven de 60% is. Normaal hou ik hem liever boven de 80% maar ter bescherming van de accu's is 60% goed. Ga ik die oude BMV toch nog eens echt gebruiken

 

[Ray]

Als ik het zo lees dan ben ik (voor mijzelf) veel beter af met een kant-en-klaar gebeuren
En ik heb ook (denk ik) niks tegen een accu/batterij voor de dagen dat er geen zon is?

Hoe zit het met je modem als je off-grid bent?
Die van mij is via glasvezel, dat werkt dan dus niet, of..?
Vragen genoeg!

Ik ga eens speuren naar een Off-grid voor dummies

Jouw glasvezel aansluitpunt heeft een adaptertje voor de stroom neem ik aan, net als bij mij. En dan nog het modem die ook stroom wil.

Maar het wijkverdeelpunt zit waarschijnlijk ook zonder stroom bij een stroomstoring dus weinig kans dat je internet nog werkt als de hele wijk/stad een blackout heeft.

Offgrid 230 volt in huis behouden is een dure zaak, zelfs zo'n klein systeempje als van @FKAGB zal al snel 1000 euro of meer kosten. Zou je thuis je noodzakelijke apparaten willen laten draaien, CV, koelkast, wellicht diepvries, computer en TV voor vermaak en verlichting, dan moet je voor elke dag offgrid minimaal twee auto accu's aanschaffen (of betere en dus duurdere opties)

Kant en klare opties zijn te krijgen bij o.a. Goalzero. Accu, omvormer en lader ineen. Echter, met de Yeti 1000x a 1700 euro, nog exclusief de zonnepanelen, kun je net een koelkast 18 uur laten draaien. Wat dat betreft blijft een generator a 200 euro en een paar jerrycans Aspen benzine preppen de goedkope optie, met herrie en uitlaatgassen als nadeel.

Voor nood is wellicht een fatsoenlijk draagbaar zonnepaneel (zonder accu's) het handigst. Dan kun je overdag tenminste een laptop, telefoon en batterijen voor noodlampen opladen. Een kwalitatief goed 50 watt paneel, geeft ook in de winter overdag nog best wat stroom. Waarschijnlijk kun 's winters je laptop net zoveel uren gebruiken als dat hij moet laden, maar dan heb je nog iets.

Zelf heb ik slechts een Goalzero 7 watt paneeltje combi setje. 's Winter laad je daar net 4 AA batterijen, 1 telefoon of 1 grote batterij voor een zaklamp mee op.

 

[FKAGB]

@Ray je schatting is iets te optimistisch. Onderstaand een lijstje met componenten en de prijs die ik ervoor betaalde. Het zijn tegenwoordig dagprijzen. De panelen zijn bijvoorbeeld inmiddels 15 euro duurder per stuk.

Victron 90 watt zonnepanelen. €170 voor 2 stuks (je koopt tegenwoordig 1 groot paneel van 360 watt voor 150 euro)
Victron Smartsolar 75/15 laadregelaar zonnepaneel €119
Victron Phoenix 12/500 omvormer €185
Victron Bluesmart 12/15 (3) acculader 1€79
Victron BMV accumonitor (had ik al, nu gangbaar model) €145
VMF Calcium 105ah accu €360 voor drie stuks
Bep Marine zekeringhouder 6 delig €31
Bep Marine hoofdschakelaar €39
Verf €25
Allerhande kabel en kabelschoenen €125
Aluminium voor ophangsysteem zonnepanelen €40
Steigerbuis aan schutting € 55
Losse ditjes en datjes uit de rommelbak €50
Het gevoel als je ziet dat het werkt: onbetaalbaar

Dan kom ik uit op €1410,-. Best veel geld en met een uitbreiding op de zonnepanelen kan daar nog €319 euro bijkomen.. Nu kan het zeker goedkoper. Victron heeft zich voor mij de afgelopen jaren bewezen. De laadregelaar op mijn boot, ook een Smartsolar 75/15 draait nu al ruim 2 jaar zonder enige onderbreking en gedoe. Je betaalt er wat meer voor maar mijn ervaring is dat het dan al werkt. Aan de andere kant, het is flink goedkoper dan een kant een klaar systeem zonder zonnepanelen en dan hebben we nog meer accucapaciteit ook. En als de accu's de geest geven zijn ze makkelijk vervangbaar.

Ik zou trouwens versie twee van het ophangsysteem ook even showen. De steigerbuis loopt nu langs de hele schutting en met de ruimere haken kunnen de panelen veel makkelijker opgehangen worden en op iedere plek langs de schutting hangen. Dat helpt enorm in de opbrengst. De ppotjes/afstandhouders vallen over een oogje in de schutting en met een pinnetje erdoor zit het paneel geborgd. Dit is min of meer de standby stand waarin ik er verder geen zorgen over heb op ze wel op hun plek blijven hangen als het hard waait.

 

[FKAGB]

PS @Ray , met twee accu's op een dag ga je het niet redden. Een dagje zuinig aan off grid kostte me ongeveer 60 ampère. Twee auto accu's trek je dan al snel tot 40% leeg. Dan is het snel stuk.

Voor het mooie ga je naar Lifepo4, die zijn op de lange termijn een stuk beter. Kant een klaar ben je dan ongeveer 1400 euro kwijt voor 280ah (https://www.pureacell.nl/webshop/li...t-packs/detail/2/pureacell-280ah--35-kwh.html) ik zie dat ze al weer flink duurder zijn geworden. Het voordeel is dat je die bijna volledig leeg kan trekken. Je hebt dus veel meer capaciteit tot je beschikking in een veel kleiner pakket.

 

[Ray]

@FKAGB Dan wordt het allemaal nog een stukje duurder. Je hebt wel mooi spul aangeschaft en dat is ook verstandig als je er echt op wilt kunnen vertrouwen. De elcootjes in Chinese waar zijn berucht.

Voor @Mayo was meer de strekking dat zodra je meer dan een telefoon en zaklamp wilt opladen, het al snel heel duur wordt.

100 euro - telefoon en zaklamp opladen. (zonnepaneeltje van 10 a 20 watt ideaal, lukt het in de winter ook nog )
300 euro - + laptop (zonnepaneeltje van 50 - 100 watt ideaal)
1500 euro + weekendje camping koelbox (accubank + 100 - 200 watt zonnepanelen)
6500 euro, kost tegenwoordig een Tesla Powerwall alternatief van ongeveer 10kWh. Bij een ouderwets huis zonder reeds aanwezig omvormers, komt daar nog een paar duizend bij. Pas je het verbruik niet aan, is dat ook nog maar net genoeg voor een dag of twee a drie.

Tegenwoordige EV's kun je ook voor dat doel gebruiken, het laadprotocol is daarop al ingesteld, maar ik weet niet of daar al kant en klare oplossingen voor zijn. Wel hebben sommige EV's standaard een 230 volt stopcontact aan boord. Dan heb je tientallen kWh's te verstoken.

Het is helaas ontzettend duur om offgrid meer dan zuinige batterij apparaten op te laden. Helemaal 's winters. Wat dat betreft is een generator op brandstof zo gek nog niet, totdat de brandstof idd op is.

 

[Mayo]

@FKAGB Dan wordt het allemaal nog een stukje duurder. Je hebt wel mooi spul aangeschaft en dat is ook verstandig als je er echt op wilt kunnen vertrouwen. De elcootjes in Chinese waar zijn berucht.

Voor @Mayo was meer de strekking dat zodra je meer dan een telefoon en zaklamp wilt opladen, het al snel heel duur wordt.

100 euro - telefoon en zaklamp opladen. (zonnepaneeltje van 10 a 20 watt ideaal, lukt het in de winter ook nog )
300 euro - + laptop (zonnepaneeltje van 50 - 100 watt ideaal)
1500 euro + weekendje camping koelbox (accubank + 100 - 200 watt zonnepanelen)
6500 euro, kost tegenwoordig een Tesla Powerwall alternatief van ongeveer 10kWh. Bij een ouderwets huis zonder reeds aanwezig omvormers, komt daar nog een paar duizend bij. Pas je het verbruik niet aan, is dat ook nog maar net genoeg voor een dag of twee a drie.

Tegenwoordige EV's kun je ook voor dat doel gebruiken, het laadprotocol is daarop al ingesteld, maar ik weet niet of daar al kant en klare oplossingen voor zijn. Wel hebben sommige EV's standaard een 230 volt stopcontact aan boord. Dan heb je tientallen kWh's te verstoken.

Het is helaas ontzettend duur om offgrid meer dan zuinige batterij apparaten op te laden. Helemaal 's winters. Wat dat betreft is een generator op brandstof zo gek nog niet, totdat de brandstof idd op is.

Ja, ik had ondertussen ook al in de gaten dat het een héél duur 'speeltje' zou worden om mn mobieltjes en laptop op te laden en mn koelkast voor 2 dagen(!) aan de praat te houden....

Dat is duidelijk een groot nadeel van wonen in n appartement: geen (eigen) dak en dus geen ruimte voor voldoende panelen.
Verder dan 2 - 3 paneeltjes in de tuin of op t dak van mn terras zal ik niet kunnen gaan.
Voor het moment heb ik het even losgelaten.

Mocht de stroom uitvallen dan zal ik het gewoon zonder moeten doen.
Verlichting, koken, verwarmen heb ik ook andere manieren voor, voor mn mobiele telefoons heb ik 2 6600mAh powerbanks en voor mn tablet heb ik een 30.000mAh besteld. Het is een kwestie van die 3 opgeladen houden (bij voorkeur op kantoor )
En als ik in mn koelkast kijk, dan zou het meeste best een dagje zonder koeling kunnen (of genuttigd kunnen worden)

 

[Stuudje]

Dan zoek je ook oplossingen en mogelijkheden buiten de stroomvretende apparaten. Zonder koelkast kan je je spullen ook goed houden, deden ze vroeger ook. Het kan in een "kuil" onder de grond(kuil kan ook een koelbox zijn) werkt prima.
In voorjaar herfst en winter kan het in een kastje buiten. Heel die koelkast niet nodig. Kan je je paneeltje bewaren voor je zaklamp en powerbanks.
Een bak gemaakt van bakstenen die je natmaakt, leuke bouwsels gezien op youtube, werkt ook in de zomer.


Verder wordt onderzocht hoe je oude EV batterijen hergebruikt, in de Johan Cruijff Arena loopt zo'n onderzoek met oude Nissan Leaf baterijen. Nog even en je auto is je powerbank voor je huis.

 

[Verwijderd lid 482]

6500 euro, kost tegenwoordig een Tesla Powerwall alternatief van ongeveer 10kWh. Bij een ouderwets huis zonder reeds aanwezig omvormers, komt daar nog een paar duizend bij. Pas je het verbruik niet aan, is dat ook nog maar net genoeg voor een dag of twee a drie

Net genoeg voor een dag of 2? dan moet het wel heel lang donker zijn. Met 10kWh kan je een hele dag gewoon draaien zolang je panelen maar bijladen. Dus gewoon de was doen en de droger gebruiken. Zonder stroom van het net te hoeven kopen. Zodra het net weg valt heb je minimaal nog een 20% en bij het eerste licht laad het weer bij. En dat voor een paar verbruikers op "noodstroom" En dat zijn alleen voor een paar lampen en de koelkast?

 

[Ray]

Net genoeg voor een dag of 2? dan moet het wel heel lang donker zijn. Met 10kWh kan je een hele dag gewoon draaien zolang je panelen maar bijladen. Dus gewoon de was doen en de droger gebruiken. Zonder stroom van het net te hoeven kopen. Zodra het net weg valt heb je minimaal nog een 20% en bij het eerste licht laad het weer bij. En dat voor een paar verbruikers op "noodstroom" En dat zijn alleen voor een paar lampen en de koelkast?

Omdat 10kWh een hoop mensen niet veel zegt, drukte ik het uit in dagen verbruik van een beetje zuinig huishouden.

Want hoeveel je bijlaadt, is afhankelijk van het seizoen en de hoeveelheid panelen. Zelfs mijn panelen, 32 x 320 watt, leveren in december en januari maar een 60kWh op. De meeste mensen met zonnepanelen kozen voor een stuk of tien, genoeg om het eigen verbruik af te dekken. Zo'n setje levert in de donkerste maanden maar een halve kWh per dag op.